-
1 ułatwie|nie
Ⅰ sv ⇒ ułatwić Ⅱ n facilitation U- komputer to duże ułatwienie w pracy a computer facilitates work a lot- dla ułatwienia transportu wyjęto płótna z ram to facilitate their transport, the paintings were taken out of their frames- wprowadzić kilka ułatwień w pracy to introduce a few changes to make work easierThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ułatwie|nie
-
2 r|obić
impf Ⅰ vt 1. (produkować, wytwarzać) to make- robić meble/zabawki to make furniture/toys- robić herbatę/obiad to make tea/lunch- robić szal szydełkiem/na drutach to crochet/knit a shawl- robić obuwie na obstalunek a. na zamówienie [szewc] to make shoes to order- robił sobie garnitury na miarę he had his suits made to measure ⇒ zrobić2. (wykonywać czynność) to do- robić wdech/wydech to breathe in/breathe out- robić pranie to do (the) washing- robić porządki w domu to do (some) house cleaning, to clean the house- robić korektę to proof-read- robić notatki to make notes- robić badania naukowe to do research- robić makijaż to make up- robić komuś operację to operate on sb- robić komuś prześwietlenie to give sb an X-ray- robiła mu opatrunki she dressed his wound/cut- robić komuś prezenty to give sb presents- robić przygotowania do czegoś to make preparations for sth- robić zebranie załogi to organize a staff meeting- nie móc nic robić to be unable to do anything, to be incapable of doing anything ⇒ zrobić3. (postępować w określony sposób) robić awanturę a. piekło to make a row- robić scenę to make a scene- robić głupstwa to be silly- nie rób głupstw don’t be silly- robić obietnice/propozycje to make promises/proposals- robić dygresje to make digressions, to digress- robić ustępstwa to make concessions- robić zamieszanie to make a fuss- robić panikę to panic- dobrze/źle robi, że idzie na urlop it’s a good/bad idea for him/her to go on holiday- robić komuś wymówki/zarzuty (z powodu czegoś) to reproach sb (for sth)- robić komuś krzywdę to do harm to sb- robić aluzje (do czegoś) to make allusions (to sth) ⇒ zrobićⅡ vi pot. (pracować zarobkowo) to work- robić na budowie to work on a construction site- robić od świtu do nocy to work from dawn until dusk- robić przy nafcie to work on an oil rig- robić u kogoś pot. to work for sbⅢ robić się 1. (być przygotowywanym) to be underway- śniadanie już się robi breakfast is being made ⇒ zrobić się2. (zmieniać się) robi się z niego prawdziwy mężczyzna he’s growing into a real man ⇒ zrobić się 3. (stawać się) to get- robi się ciemno/widno/zimno it’s getting dark/light/cold- kiedy na nią patrzy, robi mu się wesoło na sercu when he looks at her his spirits rise ⇒ zrobić się- robić się na blond/rudo to dye one’s hair blond/red- co z nim/nimi robić? what shall we do with him/them?- co tu (tam) robisz? what have you been up to?- co a. cóż (było) robić? what is/was there to do?- wiek robi swoje age takes its toll- moje argumenty zrobiły swoje my reasoning was effective- coś się ze mną/z tym komputerem robi something’s the matter with me/the computer- czas robi swoje time marches on- każdy robił co mógł ≈ everybody did their best- robił co mógł, żeby jej pomóc he did his best to help her- robi, co (do niego/niej) należy he/she’s doing what he/she has to do- robi, co chce he/she does as he/she likes- tu każdy robi co mu się żywnie podoba it’s Liberty Hall here!- ziółka dobrze jej robią na wątrobę herbal tea is good for her liver- niewiele sobie robić z kogoś/czegoś to not care much about sb/sth- niewiele sobie robi z twoich uwag he/she doesn’t care much about what you have to say- robi mi się niedobrze a. słabo I feel sick- robi mi się za gorąco a. za zimno I’m beginning to feel too hot/cold- robi się!, już się robi! pot. right oh!- robić dużo a. wiele dobrego to do a lot of good- robić pieniądze/fortunę a. majątek to make money/a fortune- robić grymasy a. fochy to sulk, to be in a pet- robić 100 kilometrów na godzinę to do a 100 kilometres per hour- robić kogoś na szaro pot. to set sb up, to frame sb- robić komedie pot. to indulge in play-acting, to be play-acting- robić komuś kawały to play tricks on sb- robić pod siebie pot. to be incontinent- robić sobie z kogoś zabawę to make fun of sb; to make sport of sb dat.- robić swoje to do one’s job, to do one’s own thing- robić tragedię z czegoś to make sth out to be a tragedy- nie rób tragedii, wszystko się ułoży don’t despair, everything will be alright- robić w majtki a. spodnie a. portki posp. to wet oneself posp.; to wet one’s pants, to mess oneself- robił w portki ze strachu he was scared out of his wits; he shat himself with fright posp., he was scared shitless posp.- robić wiele/wszystko, aby… to do a lot/everything in order to…- robić wyjątek to make an exception- robić z czegoś sekret a. tajemnicę to make a secret out of sth, to be secretive about sth- nie robiła z tego sekretu a. tajemnicy she made no secret of it- robić z siebie/kogoś pośmiewisko to make a laughing stock of oneself/sbThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > r|obić
-
3 robić
1. (-bię, -bisz); imp rób; perf z-; vt(herbatę, meble, majątek) to make; (pranie, zakupy, lekcje) to do; (wywoływać: zamieszanie, hałas) to cause2. vi( działać) to act, to act; (pot: pracować) to work* * *ipf.1. (= wytwarzać, przyrządzać) make ( coś z czegoś sth from sth l. sth (out) of sth); (krok, spacer, notatki, zdjęcie) take; robić błędy ortograficzne be a bad speller; robić bokami (= oddychać ciężko) pant; robić długi contract debts; robić w majtki pot. shit one's pants; robić pieniądze make money; kaczki robią „kwa” ducks go „quack”.2. (= czynić) make, do; robić swoje (= wykonywać swoją pracę) do one's job; (= nie wychylać się) mind one's own business; robić komuś kawały play jokes on sb; robić na kimś wrażenie impress sb; nie robić wrażenia fail to impress; zupełnie nie zrobiło to na nim wrażenia it was completely lost on him; robić plany na przyszłość look ahead; robić porządki ( w domu) clean house; robić słodkie oczy do kogoś make sheep's eyes at sb; robić dobrą minę do złej gry grin and bear it, put on a brave l. bold front; robić (sobie) makijaż make up; robić coś na zamówienie make sth to order; robić (sobie) przerwę take a break; robić zakupy do the shopping, shop; dużo gadać, a mało robić be all mouth and no action; nic sobie nie robić z kogoś/czegoś laugh at sb/sth, set sb/sth at naught; robić sobie jaja take the piss (z kogoś/czegoś out of sb/sth); przestań robić sobie jaja! cut the kidding!; robić coś dla frajdy/zysku pot. do sth for kicks/profit; robić postępy w czymś get on with sth, make headway in l. with sth; robić kogoś w balona take sb for a ride, take the mickey out of sb; robić z czegoś dobry użytek use sth to advantage; robić z czegoś dramat l. tragedię make a drama out of sth; robić z igły widły make a mountain out of a molehill; robić wszystko z zegarkiem w ręku live by the clock; cóż on u licha robi? what on earth is he doing?.3. (= powodować) (zamieszanie, hałas, problemy) make, cause; robić alarm raise the alarm; robić komuś konkurencję compete with sb; robić trudności raise difficulties; robić z czegoś problem l. sprawę make an issue out of sth; robić komuś nadzieję raise sb's hopes; robić komuś krzywdę harm sb, wrong sb; robić z siebie głupka make a fool of o.s.; robić z siebie widowisko make an exhibition l. a spectacle of o.s.4. (= postępować, działać) do, act; to ci dobrze zrobi it will do you good; nie robi mi to różnicy it's all the same to me, it doesn't make any difference to me.5. pot. (= pracować zarobkowo) work.ipf.1. (= być robionym) be made; robić się na bóstwo doll o.s. up.2. (= przeobrażać się, stawać się) grow, become, turn, go; robi się ciemno/zimno it's getting dark/cold; robi się go żal one feels sorry for him; robi mi się niedobrze I'm beginning to feel sick; robi mi się niedobrze już na samą myśl o tym the very thought of it makes me sick; już się robi no sooner said than done; już się robi! I (we etc.) will get right down to it!; na tym biurku robią się plamy this desk stains easily; tak się nie robi (= tak nie wolno) it's not fair; robiło się gorąco przen. the situation was hotting up.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > robić
-
4 czy|nić
impf książk. Ⅰ vt 1. (robić) to make, to do- czynić hałas to make a noise- czynić honory domu to do the honours pot.- czynić komuś krzywdę to harm sb, to do sb harm- czynić postępy to make progress- czynić przygotowania do czegoś to make a. carry out preparations for sth- czynić spostrzeżenia/uwagi na temat czegoś to make observations/comments about sth- czynić z czegoś użytek to make use of sth- czynić komuś wstręty (trudności) to put obstacles in sb’s way a. path; (przykrości) to make things uncomfortable for sb- czynić dla kogoś/czegoś wyjątek to make an exception for sb/sth- czynić wrażenie na kimś to make an impression on sb- ich przechwałki nie czyniły na niej żadnego wrażenia their bragging made no impression on her whatsoever- czynił wrażenie niedorozwiniętego he seemed retarded a. gave the impression of being retarded- pałac czynił wrażenie ruiny the palace looked like a ruin- czynić wszystko, co możliwe to do everything possible a. everything one possibly can- czynić zamęt to stir up trouble- wysiłki czynione na rzecz pokoju efforts towards peace- odsunął się trochę, czyniąc mi miejsce he moved up a little to make room for me- nie czynił tajemnicy ze swych zamiarów he made no secret of his intentions- czynili, co mogli they did what they could- nie czyń mu nic złego don’t do him any harm- przebacz im, Boże, bo nie wiedzą, co czynią Bibl. forgive them, Lord, for they know not what they do- propozycje te czynią zadość naszym żądaniom these proposals satisfy our demands- nie powinnaś mu czynić próżnych nadziei you shouldn’t raise his hopes like that- czynić cuda [osoba] to work a. perform miracles także przen.; [lek, kuracja, osoba] to do a. work wonders- wiara czyi cuda faith works miracles ⇒ uczynić2. (nadawać cechy) to make, to turn [sb/sth] into; to render książk.- czynić coś bezużytecznym to render sth useless a. worthless- kłopoty czyniły go odpornym na trudy życia his troubles made a. rendered him impervious to life’s hardships- głód czynił zwierzęta odważnymi hunger made the animals more daring- czynili z nich posłuszne sobie narzędzia they turned them into mere tools in their hands ⇒ uczynićⅡ vi 1. (postępować) to do- czynił tak zawsze he always did that- słusznie pan czyni, że dba pan tak o swoje zdrowie you’re quite right to be so health conscious2. (stanowić) to make- to czyni razem dwieście złotych that makes a. comes to 200 zlotys altogetherⅢ czynić się 1. (stawać się) to become, to get- wrzask czynił się coraz donioślejszy the scream became louder and louder- czyniło się coraz ciemniej it was getting darker and darker ⇒ uczynić się2. (zacząć istnieć) to turn into- i nagle z kaczki czyni się królewna and all of a sudden the duck turns into a princess ⇒ uczynić się■ nie czyń drugiemu, co tobie niemiło przysł. do as you would be done by przysł.; treat others as you would like to be treated yourself przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > czy|nić
-
5 ko|niec
m 1. (finał) end- koniec rozmowy/zebrania the end of a conversation/meeting- koniec wojny the end of the war- koniec świata the end of the world- koniec roku szkolnego the end of the school year- koniec meczu the end of the game a. match, full time- dzwonek oznajmił koniec lekcji the bell went a. sounded for the end of the lesson- na dzisiaj koniec that’s it a. all for today- zaraz koniec pracy we’ll be finishing work in a bit- widać już koniec pracy the work’s a. the job’s almost done a. finished- przeczuwam marny koniec tego przedsięwzięcia przen. I feel this undertaking will come to a sorry end- zachować najlepsze na koniec to keep a. save the best till a. for last- to jeszcze nie koniec naszych kłopotów that’s not the end of our troubles- dobiec końca to come to an end- lato dobiega końca the summer is coming to an end- podróż dobiegała końca the journey was drawing to an end a. nearing its end, the journey was almost over- zebranie dobiegło końca the meeting came to an end a. to a close- wojna dobiegła końca the war was at an end- mieć się ku końcowi to be drawing to an end a. a close- wojna miała się ku końcowi the war was nearing its a. drawing to an end- bez końca endlessly- ona mówi bez końca she never stops talking- opowiadał bez końca tę samą historię he repeated the same story over and over (again)- naprzykrzał jej się bez końca he kept pestering her all the time- i tak bez końca and so on ad infinitum- ciągnąć się bez końca to go a. drag on endlessly a. for ever- zebranie ciągnęło się bez końca the meeting (just) went on and on- budowa autostrady ciągnie się bez końca the construction of the motorway is taking forever- ocean ciągnął się bez końca the ocean stretched out endlessly- trwać bez końca to last a. take forever- ukończyć coś do końca roku/miesiąca to have finished a. completed sth by the end of the year/month- zostaliśmy do samego końca we stayed to the very end- doprowadzić coś do końca to bring sth to a (successful) conclusion- do końca świata until a. till the end of time- do końca życia a. swoich dni to a. until one’s dying day, to the end of one’s days- walczyć do końca to fight to the end a. the finish a. the last- walczyć do samego końca to fight to the bitter end- od dziś koniec z paleniem as from today, no more smoking! a. it’s goodbye to smoking!- koniec z nami! we’ve had it now! GB pot.; we’re done for (now)!- to już koniec! that’s the end!; that’s done it! pot.- i (na tym) koniec (and) that’s final, (and) that’s that a. flat GB- nie wyjdę za Marka i koniec! I will not marry Mark and that’s final!- koniec (i) kropka that’s the end of it, full stop GB, period US- nie pójdziesz, koniec i kropka you can’t go and that’s the end of it!; you can’t go, full stop!- koniec końców stanęło na tym, że... in the end a. eventually it was decided that…- koniec końców, prawo do prywatności musi być respektowane after all, the right to privacy must be respected- na koniec warto zauważyć, że... finally it is worth noting that...- na końcu at the end, last (of all)- na przyjęcie przyszedł na końcu he was the last to arrive at the party- na samym końcu at the very end, last of all- pod koniec at a. toward(s) a. near the end- pod koniec maja/roku/XV wieku toward(s) the end of May/the year/the fifteenth century- pod koniec stulecia towards the end a. close of the century- pod koniec życia at a. toward(s) the end of one’s life- w końcu deszcz przestał padać it finally stopped raining- ja zadecyduję, co kupimy, w końcu to moje pieniądze I’ll decide what we’re going to buy – after all, it’s my money- z końcem at the end- z końcem maja/roku at the end of May/the year2. (zakończenie) end- zaskakujący koniec powieści/filmu the novel’s/film’s surprise ending a. surprising conclusion- na końcu książki znajduje się indeks there’s an index at the back of the book- na końcu listy at the end a. bottom of the list- czytać książkę od końca to read a book from the end3. (kraniec) (kolejki, kija, nitki) end- drugi koniec miasta the other a. far end of town a. the city- na końcu ulicy at the end of the street- na samym końcu ogrodu at the very a. extreme end of the garden- gabinet dyrektora znajduje się na końcu korytarza the director’s office is at the end of the corridor- pojechać na koniec świata to go to the ends of the earth- od końca from the end- trzeci od końca the third from the end- od końca do końca a. z końca w koniec from end to end- zwiedziłem Europę od końca do końca I’ve travelled the length and breadth of Europe4. (czubek) (języka, palca) tip, end; (noża, igły) point; (ołówka) tip, point- okulary zjechały mu na koniec nosa his glasses slid to the end of his nose- mieć coś na końcu języka to have sth on the tip of one’s tongue- mam to na końcu języka I have it a. it’s on the tip of my tongue5. sgt (końcówka) end- to koniec zapasów that’s the end of the supplies6. sgt książk. (śmierć) end, death- jego koniec jest bliski he is nearing his end- czuł, że jego koniec jest bliski he felt the end was near- pielęgnował matkę aż do końca he took care of mother until the end- jeśli mnie wydasz, to ze mną koniec if you give me away, I’m finished a. done for pot.■ do końca fully- sprawa nie została do końca wyjaśniona the matter has never been fully explained- nie do końca się (z tym) zgadzam I don’t entirely a. fully agree (with that)- nie do końca rozumiem, o co ci chodzi I don’t quite get your meaning a. what you mean- oklaskom nie było końca there was no end to the applause- położyć czemuś koniec książk. to put an end a. a stop to sth- wiązać koniec z końcem pot. to make (both) ends meet- z trudem wiązać koniec z końcem to struggle to make ends meet- z mojej pensji ledwo wiążę koniec z końcem with my salary, I barely make a. I can hardly make ends meet- koniec świata! nie wzięłam paszportu! bloody hell! I’ve forgotten my passport! pot.- wszystko ma swój koniec przysł. there is an end to everything przysł.; all things (must) come to an end (some time) przysł.; (o dobrych rzeczach) all good things (must) come to an end przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ko|niec
-
6 być
impf (jestem, jesteś, jest, jesteśmy, jesteście, są, byłem, byłeś, był, byliśmy, byliście, byli, będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą) Ⅰ vi 1. (istnieć, żyć) to be- jest wielu znanych aktorów there are many well known actors- nie ma nikogo, kto mógłby to zrobić there’s no one who could do it- czy jest Bóg, czy go nie ma? does God exist, or not?- był sobie kiedyś stary król there was a. lived once an old king- nie było cię jeszcze wtedy na świecie this was before you were born- myślę, więc jestem I think, therefore I am- być albo nie być to be or not to be- to dla nas być albo nie być this is our to be or not to be, this is our Waterloo- nie ma już dla niej ratunku nothing can save her now- jest wiele powodów do zadowolenia there’s good reason to be happy- nie ma powodu do obaw there is no reason a. need to worry- są sprawy, których nigdy nie zrozumiesz there are (certain) things that you’ll never understand- nie ma co płakać/gadać it’s no use crying/talking (about it)- nie ma co żałować (there’s) no need to be sorry- nie ma co a. czego żałować it’s no great loss- nie ma czemu się dziwić, że… it’s no surprise a. wonder that…- nie ma o co się kłócić there’s nothing to quarrel about- nie ma czym się martwić/czego się bać there’s nothing to worry about/to be afraid of- nie ma z czego być dumnym (it’s) nothing to be proud of- nie ma z czego się cieszyć/śmiać there’s nothing to rejoice/to laugh about- „dziękuję za podwiezienie” – „nie ma za co” ‘thanks for the lift’ – ‘don’t mention it’ a. ‘you’re welcome‘- „przepraszam, że panu przerwałem” – „nie ma za co” ‘sorry I interrupted you’ – ‘that’s all right’- już cię/was nie ma! off with you!2. (przebywać, znajdować się) to be- być w pracy/szkole to be at work/at school- być w teatrze/na koncercie to be at the theatre/at a concert- teraz wychodzę, ale będę w domu o piątej I’m going out now, but I’ll be home at five- dzisiaj nie ma go w biurze he’s not in the office today- w pokoju nikogo nie ma/nie było there is/was no-one in the room- jest już piąta, a jego jak nie ma, tak nie ma it’s already five, and he’s still not here a. there’s still no trace of him- „czy jest Robert?” – „nie, nie ma go, jest jeszcze w szkole” ‘is Robert in?’ – ‘no, he’s not, he’s still at school’- „są jeszcze bilety na ostatni seans?” – „niestety, już nie ma” ‘do you still have tickets for the last showing?’ – ‘sorry, all sold out’- czy będziesz jutro w domu? ‘will you be at home a. in home tomorrow?’- kiedy (ona) będzie znowu w Warszawie? when will she be in Warsaw again?- byłem wczoraj u Roberta/u babci I was at Robert’s/granny’s yesterday, I went to see Robert/granny yesterday- był przy narodzinach swojej córki he was present at the birth of his daughter- nigdy nie byłem w Rosji I’ve never been to Russia- „skąd jesteś?” – „(jestem) z Krakowa/Polski” ‘where are you from?’ – ‘(I’m) from Cracow/Poland’- „gdzie jesteś?” – „tutaj!” ‘where are you?’ – ‘(I’m) here!’- „jestem!” (przy odczytywaniu listy) ‘here!’, ‘present’- będąc w Londynie, odwiedziłem Annę when a. while I was in London I went to see Anna- biblioteka jest w budynku głównym the library is in the main building- w jednym pudełku jest dziesięć bateryjek there are ten batteries in a packet- w domu nie było nic do jedzenia there was nothing to eat at home a. in the house- co jest w tym pudle? what’s in this box?- gdzie jest moja książka/najbliższa apteka? where’s my book/the nearest chemist’s?- co jest dzisiaj na lunch? what’s for lunch today?- wczoraj na kolację był dorsz there was cod for dinner yesterday- „dużo masz tych ziemniaków?” – „oj, będzie” pot. ‘got a lot of those spuds?’ – ‘loads’ pot.- będzie, będzie, więcej się nie zmieści pot. that’s plenty a. that’ll do, there’s no room for any more3. (trwać, stawać się) to be- jest godzina druga po południu it’s two in the afternoon a. two p.m.- nie ma jeszcze szóstej rano it’s not yet six a.m.- zanim dotrzemy do domu, będzie ósma wieczorem/północ it’ll be eight p.m./midnight by the time we reach home- był maj it was in May- to było w grudniu 1999 it was in December 1999- to było dawno, dawno temu this was a long, long time ago- jest piękny ranek it’s a fine morning- jest mroźno/upalnie it’s nippy/hot- wczoraj był deszcz/mróz it was raining/freezing yesterday- ciekawe, czy jutro będzie pogoda I wonder if it’s going to be fine tomorrow- nie pamiętam dokładnie, to było dość dawno temu I can’t really remember, it was some time ago- z niego jeszcze coś będzie he’ll turn out all right- co z niego będzie? how will he turn out?, what will become of him?- będzie z niego dobry pracownik he’ll be a good worker- kuchmistrz to z ciebie nie będzie you’ll never make a chef- z tych kwiatów nic już nie będzie these flowers/plants have had it pot.- z naszych planów/wakacji nic nie będzie nothing will come of our plans/holidays- nic z tego nie będzie it’s hopeless- nic dobrego z tego nie będzie nothing good will come of it- tyle pracy i nic z tego nie ma (he’s done) so much work and nothing to show for it4. (odbywać się, zdarzać się) to be- koncert/egzamin jest jutro the concert/exam is tomorrow- zebranie było w sali konferencyjnej the meeting was (held) in the conference room- jutro nie będzie a. nie ma lekcji there are no classes tomorrow- był do ciebie telefon there was a phone call for you- czy były do mnie jakieś telefony? has anyone called me?- był wypadek w kopalni there was an accident in the mine- co będzie, jeśli nie zdasz egzaminu? what’s going to happen if you fail the exam?- co będzie, jeśli ktoś nas zobaczy? supposing a. what if someone sees us?- nie martw się, wszystko będzie dobrze don’t worry, it’ll be a. it’s going to be fine- w życiu bywa rozmaicie you never know what life may bring- opowiedziałem jej wszystko, tak jak było I told her everything just as it happened- co ci/jej jest? what’s the matter with you/her?- coś mi/jemu jest something’s the matter with me/him- czy jemu coś jest? is anything the matter with him?- nic mu nie będzie, to tylko przeziębienie he’ll be fine, it’s only a cold5. (uczestniczyć, uczęszczać) to be- być na weselu/zebraniu to be at a wedding/meeting- wczoraj byliśmy na przyjęciu we were at a reception yesterday- być w liceum/na uniwersytecie to be at secondary school/at university- być na studiach to be a student a. at college- być na prawie/medycynie to study law/medicine- był na trzecim roku anglistyki he was in his third year in the English department- być na kursie komputerowym to be on a computer course- być na wojnie to go to war6. (przybyć) to be, to come- być pierwszym/drugim to be the first/second to arrive- był na mecie trzeci he came third- czy był już listonosz? has the postman been a. come yet?7. (znajdować się w jakimś stanie) to be- być pod urokiem/wrażeniem kogoś/czegoś to be charmed/impressed by sb/sth- być pod wpływem kogoś/czegoś to be under the influence of sb/sth- prowadzić samochód, będąc pod wpływem alkoholu to drive while under the influence of alcohol- być w ciąży to be pregnant- być w dobrym/złym humorze to be in a good/bad mood- nie być w nastroju do zabawy not to feel like going out a. partying- być w doskonałej formie to be in excellent form a. in fine fettle- być w strachu to be scared- być w rozpaczy to be in despair- bądźmy dobrej myśli let’s hope for the best- jestem przed obiadem I haven’t had my lunch yet- jestem już po śniadaniu I’ve already had breakfast- był siedem lat po studiach he had graduated seven years earlier- być po kielichu/po paru kieliszkach pot. to have had a drop/a few euf.- być na diecie to be on a diet- być na kaszce a. kleiku to be on a diet of gruel- być na emeryturze/rencie to be on a pension- sukienka jest do kolan the dress is knee-length- wody było do kostek the water was ankle-deep- firanka była do połowy okna the net curtain reached halfway down the window- chwila nieuwagi i było po wazonie one unguarded moment and the vase was smashed to pieces- jest już po nim/nas! it’s curtains for him/us! pot.- jeszcze chwila i byłoby po mnie another instant and it would have been curtains for me a. would have been all up with me pot.Ⅱ v aux. 1. (łącznik w orzeczeniu złożonym) to be- być nauczycielem/malarzem to be a teacher/painter- kiedy dorosnę, będę aktorem when I grow up, I’ll be an actor- być Polakiem/Duńczykiem to be Polish/Danish- borsuk jest drapieżnikiem the badger is a predator- nie bądź dzieckiem! don’t be childish a. such a child!- jestem Anna Kowalska I’m Anna Kowalska- „cześć, to ty jesteś Robert?” – „nie, jestem Adam” ‘hi, are you Robert? a. you’re Robert, are you?’ – ‘no, I’m Adam’- co to jest – ma cztery nogi i robi „miau”? what (is it that) has four legs and says ‘miaow’?- była wysoka/niska she was tall/short- jest autorką cenioną przez wszystkich she’s an author appreciated by all a. everybody- mój dziadek był podobno bardzo przystojnym mężczyzną my grandfather is said to have been a very handsome man- wciąż jest taka, jaką była za młodu she’s still her old self- kwiaty były żółte i czerwone the flowers were yellow and red- pizza była całkiem dobra the pizza was quite good- pojemnik był z drewna/plastiku the container was made of wood/plastic- z tych listewek byłby ładny latawiec these slats could make a fine kite- wszystko to były jedynie domysły it was all only conjecture- czyj jest ten samochód? whose car is this?, who does this car belong to?- ta książka jest jej/Adama this book is hers/Adam’s, this is her/Adam’s book- żona była dla niego wszystkim his wife was everything to him- nie naśladuj innych, bądź sobą don’t imitate others, be yourself- ta zupa jest zimna this soup is cold- Maria jest niewidoma Maria is blind- jesteś głodny? are you hungry?- Robert jest żonaty/rozwiedziony Robert is married/divorced- są małżeństwem od dziesięciu lat they’ve been married for ten years- bądź dla niej miły be nice to her- bądź tak dobry a. uprzejmy would you mind- bądź tak miły i otwórz okno would you mind opening the window?- czy byłaby pani uprzejma podać mi sól would you be kind enough a. would you be so kind as to pass me the salt?- nie bądź głupi! don’t be a fool!- cicho bądź! be quiet!- być w kapeluszu/kaloszach/spodniach to be wearing a hat/rubber boots/trousers- była w zielonym żakiecie/czarnym berecie she was wearing a green jacket/black beret, she had a green jacket/black beret on- być za kimś/czymś (opowiadać się) to support sb/sth, to be for sb/sth- byłem za tym, żeby nikomu nic nie mówić I was for not telling anyone anything- dwa razy dwa jest cztery two times two is four2. (w stronie biernej) artykuł jest dobrze napisany the article is well written- ściany pokoju były pomalowane na różowo the walls of the room were painted pink- dzieci, które są maltretowane przez rodziców children who are abused by their parents- tak jest napisane w gazecie that’s what it says in the paper- samochód będzie naprawiony jutro the car will be repaired by tomorrow- to musi być zrobione do czwartku this must be done by Thursday- sukienka była uszyta z czarnej wełenki the dress was made of black wool3. (w czasie przyszłym złożonym) shall, will- będzie pamiętał a. pamiętać tę scenę przez cały życie he will remember this scene all his life- będziemy długo go wspominali a. wspominać we shall a. will long remember him4. przest. (w czasie zaprzeszłym) w Krakowie mieszkał był przed trzema laty he would have been living a. was living in Cracow three years ago 5. (w trybie warunkowym) byłbym napisał a. napisałbym był do ciebie, gdybym znał twój adres I would have written to you, had I known your address a. if I had known your address- co by się było stało, gdyby nie jego pomoc what would have happened if it hadn’t been for his help- byłaby spadła ze schodów (omal nie) she almost fell down the stairs- byłbym zapomniał! zabierz ze sobą śpiwór I almost a. nearly forgot! take a sleeping bag with you6. (w zwrotach nieosobowych) było już późno it was already late- jest dopiero wpół do ósmej it’s only half past seven- nie było co jeść there was nothing to eat- za ciepło będzie ci w tym swetrze you’ll be too hot in this jumper- byłoby przyjemnie zjeść razem obiad it would be nice to have lunch together- wychodzić po zmierzchu było niebezpiecznie it was dangerous going out after dark- nie kupić tego mieszkania będzie niewybaczalnym błędem not to buy that a. the flat would be an inexcusable mistake- z chorym było źle/coraz gorzej the patient was bad/getting worse- z dziadkiem jest nienajlepiej grandfather is poorly- wszystko będzie na niego he’ll get all the blame- żeby nie było na mnie I don’t want to get the blame- na imię było jej Maria her name was Maria- było dobrze po północy it was well after midnight- będzie z godzinę/trzy lata temu an hour or so/some three years ago- będzie kwadrans jak wyszedł he must have left fifteen minutes or so ago, it’s been fifteen minutes or so since he left- do najbliższego sklepu będzie ze trzy kilometry it’s a good three kilometres to the nearest shop- nie ma tu gdzie usiąść there’s nowhere here to sit- w tym mieście na ma dokąd pójść wieczorem there’s nowhere to go at night in this town- nie ma komu posprzątać/zrobić zakupy there’s no-one to clean/to do shopping- nie ma z kim się bawić there’s no-one to play with7. (z czasownikami niewłaściwymi) to be- trzeba było coś z tym zrobić something had to be done about it- trzeba było od razu tak mówić why didn’t you say so in the first place?- czytać można było tylko przy świecach one could read only by candlelight- jest gorzej niż można było przypuszczać it’s worse than might have been expected■ bądź zdrów! (pożegnanie) goodbye!, take care!- być bez forsy/przy forsie pot. to be penniless/flush pot.- być do niczego (bezużyteczny) [osoba, przedmiot] to be useless a. no good; (chory, słaby) [osoba] to be poorly a. out of sorts- być może perhaps, maybe- być może nam się uda perhaps we’ll succeed- być może a. może być, że… it may happen that…- być niczym [osoba] to be a nobody- znałem ją, kiedy jeszcze była nikim I knew her when she was still a nobody- być przy nadziei a. być w poważnym a. odmiennym a. błogosławionym stanie książk. to be in an interesting condition a. in the family way przest.; to have a bun in the oven euf., pot.- było nie było (tak czy owak) when all’s said and done, after all; (niech się dzieje co chce) come what may, be that as it may- było nie było, to już ćwierć wieku od naszego ślubu when all’s said and done a. after all, it’s twenty-five years since we got married- było nie było, idę pogadać z szefem o podwyżce come what may, I’m going to the boss to talk about a rise- było siedzieć w domu/nie pożyczać mu pieniędzy pot. serves you right, you should have stayed at home/shouldn’t have lent him money- było nic mu nie mówić you should have told him nothing- co będzie, to będzie whatever will be, will be- co było, to było let bygones be bygones- co jest? pot. what’s up? pot.- co jest, do jasnej cholery? dlaczego nikt nie otwiera? what the hell’s going on? – why doesn’t anyone open the door? pot.- co jest? przyjacielowi paru groszy żałujesz? what’s wrong? – can’t spare a friend a few pence? pot.- coś w tym jest a. coś w tym musi być there must be something in it- coś w tym musi być, że wszyscy dyrektorzy będą na tym zebraniu there must be something in it, if all the directors are going to the meeting- jakoś to będzie things’ll a. it’ll work out somehow pot.- nie ma co, trzeba brać się do roboty oh well, time to do some work- nie ma co! well, well!- mieszkanie, nie ma co, widne i ustawne well, well, not a bad flat, airy and well laid out- ładnie się spisałeś, nie ma co! iron. well, well, you’ve done it now, haven’t you!- nie ma (to) jak kuchnia domowa/kieliszek zimnej wódki nothing beats a. you can’t beat home cooking/a glass of cold vodka- nie ma (to) jak muzyka klasyczna give me classical music every time- nie ma to jak wakacje! there’s nothing like a holiday!- nie może być! (niedowierzanie) I don’t believe it!, you don’t say!- niech będzie! oh well!- niech ci/wam będzie! have it your own way!- niech mu/jej będzie! let him/her have his/her own way!- niech tak będzie! (zgoda) so be it!- tak jest! (owszem) (that’s) right!- „to jest pańskie ostatnie słowo” – „tak jest, ostatnie” ‘is that your final word?’ – ‘yes, it is’, ‘that’s right’- tak jest, panie pułkowniku/generale! Wojsk. yes, sir!- to jest książk. that is, that is to say- główne gałęzie przemysłu, to jest górnictwo i hutnictwo the main branches of industry, that is (to say) mining and metallurgy* * *(jestem, jesteś); pl jesteśmy; pl jesteście; pl są; imp bądź; pt był, była, byli; sg fut będę; sg fut; będziesz; vijestem! — present!, here!
jest ciepło/zimno — it's warm/cold
jest mi zimno/przykro — I'm cold/sorry
będę pamiętać lub pamiętał — I will remember
co będzie, jeśli nie przyjdą? — what will happen if they don't come?
nie może być! — this lub it can't be!
tak jest! — yes, sir!
jestem za +instr /przeciw być — +dat I am for/against
* * *I.być1ipf.1. (= znajdować się w jakimś stanie l. miejscu) be; (= istnieć) exist, be there; być na diecie be on a diet; być na emeryturze be retired; jestem po robocie I'm finished l. done with work (for today); pewnego razu był sobie król... once upon a time there lived a king...; w ogrodzie były róże there were roses in the garden; w Galaktyce są miliardy gwiazd there are billions of stars in the Galaxy; ile ich jest? how many of them are there?; być w kinie be at the theater; być na wycieczce be on a trip; być w Warszawie be in Warsaw; być u babci na wsi be at grandma's house in the country; być z kimś sam na sam be one on one with sb; od świtu jestem na nogach I have been on my feet all day; Ewa jest na ostatnich nogach Eva is ready to drop l. dead on her feet; jesteś na drodze do zawału you are on the road to a heart attack; wszystko jest na swoim miejscu everything is in its place; to było nie na miejscu that was out of line; być na ustach całego miasteczka be on the lips of everyone in town; być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; co dzisiaj będzie na obiad? what's for supper today?; wszystko jest pod ręką we have everything right at hand; być u steru przen. be at the wheel; no to jestem w domu (= zrozumiałem) that hits home; być w latach l. w leciech be up in one's years; być w sile wieku be in one's prime; być w opałach be in a bind; teraz wszystko jest w twoich rękach now everything is in your hands l. up to you; być w siódmym niebie be in seventh heaven; być w swoim żywiole be in one's element; być na zebraniu be at a meeting; być na wojnie be (fighting) in a war; być na studiach be at college; być na anglistyce be in the English Department; nigdy nie byłem w Chicago I've never been to Chicago; Adam jest pod pantoflem swojej żony Adam is henpecked; być nie w sosie be in a bad mood; jest gaz i woda we have gas and water; jestem takiego samego zdania I'm of the same opinion; jestem dobrej myśli I'm hoping for the best; jest mi u ciebie tak dobrze I feel so good at your place; jest mi głupio I feel stupid; to jest do niczego it's no good; być górą be on top; to nie jest czas po temu this is not the time for that; to nie jest mi na rękę this is inconvenient (for me); to nie jest po mojej myśli that's not what I intended l. what I had in mind; jestem pod wrażeniem I'm impressed; jestem bez pieniędzy I'm broke; jestem w ciąży I'm pregnant; Ewa jest przy nadziei przest. Eva is in the family way; jestem na służbie I'm on duty; byliśmy na spacerze we were taking a walk; dobrze wiesz, że jesteś na mojej łasce you know fully well that you're at my mercy; czy jesteś w stanie mnie zrozumieć? are you able to understand me?; jestem w dobrym humorze I'm in a good mood; byliśmy w kłopocie, co zrobić z... we couldn't figure out what to do with...; Ewa przez moment była w rozterce for a moment Ewa was in a dilemma; Ewa jest z Adamem w przyjaźni Ewa is friends with Adam; po czyjej jesteś stronie? whose side are you on?; Adam jest w porządku Adam is OK l. alright; to nie jest w moim guście that's not my style; jestem na bakier z gramatyką I haven't a clue about grammar; z teściową jestem na złej stopie I'm on bad terms with my mother-in-law; z prezesem jestem na ty I'm on a first name basis with the president; jestem za reformą I'm for the reform; oni są z sobą za pan brat they are on familiar terms; jestem z Ewą po słowie przest. I'm engaged to Eve.2. ( część orzeczenia imiennego) jestem studentem I am a student; byłam piosenkarką I was a singer; będę generałem I will be a general; ta dziewczyna jest ładna that girl is pretty; samochód jest ojca that's father's car; ten długopis nie jest mój this pen isn't mine; bądź zdrów! get well!; jesteś dla mnie niczym! you mean nothing to me; on nie był sobą he wasn't himself; dwa razy dwa jest cztery two plus two is l. equals four.3. ( w zdaniach bezosobowych) (= zdarzać się) jest piękny dzień it's a beautiful day; był kwiecień it was April; było to dość dawno it was l. happened quite a long time ago; był do ciebie telefon you had a call; było już późno it was getting late; nie ma co jeść there's nothing to eat; będzie z godzinę temu, jak... it's been an hour since...; a co będzie ze mną? what will happen to me?; ciekaw jestem, co z niego będzie I'm curious (about) what will become of him; jeżeli tak jest if it is so; być może maybe, perhaps; co będzie, to będzie come what may; co było, to było let bygones be bygones; jakoś to (w końcu) będzie thing's will turn out fine (in the end); co ci jest? what's wrong l. the matter with you?; z tej mąki nie będzie chleba it's hopeless; nie może być that's impossible; jest już po nim it's too late for him; he's done for; he's a goner l. a has-been; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr what's done is done; tak jest! exactly!, precisely!, that's right; wojsk. yes, sir!; to jest (= czyli) that is; było nie było whatever happens; no matter what (happens).II.być2ipf.1. tylko będę będziesz itd. ( w formach czasu przyszłego) will (be); będę pamiętał o tym I'll remember that; dzieci będą w ogrodzie the kids will be in the garden; będziemy śpiewać kolędy we're going to sing carols.2. ( w formach strony biernej) dom był sprzedany za... the house was sold for...; jesteś obserwowany you are being watched; droga jest już naprawiona the road has been repaired.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > być
-
7 odrabiać
impf ⇒ odrobić* * *( pracę) to catch up on; (zaległości, dzień wolny) to make up for* * *ipf.1. (= wykonywać) do, perform, get one's work done; odrabiać lekcje do homework; odrobić zaległości w pracy catch up on one's work.2. (= naprawiać, zrekompensować) make up for, correct; undo; odrobić szkody undo the damage.3. pot. (= odpracować) work off l. out; odrabiać nieobecności make up for one's absences.4. pot. (= wycyzelować) give a fine finish.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > odrabiać
-
8 czynić
1. (-nię, -nisz); imp -ń; perf u-; vt( wykonywać) to do2. vi( postępować) to actczynić cuda — to do lub work miracles lub wonders
czynić starania lub zabiegi — to take steps
czynić wszystko, co możliwe — to do one's best
* * *ipf.1. (= wykonywać coś) do; dobrze/źle czynić do good/evil; czynić cuda work miracles; czynić honory domu do the honours; czynić starania o coś strive for sth; czynić postępy make progress; czynić ustępstwa make concessions; czynić wysiłki make efforts; czynić wyznania confide; czynić coś w dobrej wierze do sth in good faith; czynić kogoś odpowiedzialnym za coś (= winić kogoś za coś) hold sb accountable l. responsible for sth; (= nakładać na kogoś obowiązek) make sb responsible for sth, put sb in charge of sth.2. (= zachowywać się) behave, act; czynić komuś dobrze do sb good; czynić czemuś zadość satisfy sth; nie czyń drugiemu, co tobie niemiło do as you would be done by; czyń (prędko), co masz czynić what you are about to do, do (quickly).3. (= składać się na coś) amount.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > czynić
-
9 pracować
-uję, -ujesz; vi( wykonywać pracę) to work; ( mieć posadę) to have a job; ( funkcjonować) to work, to operatepracować nad kimś/czymś — to work on sb/sth
pracować fizycznie/umysłowo — to do manual/mental work
* * *ipf.1. (= wykonywać pracę) work; pracować fizycznie do physical work; pracować umysłowo do nonmanual work; pracować zawodowo (jako...) work professionally (as a...); pracować naukowo do research; pracować dorywczo do odd jobs; pracować sezonowo work seasonally; pracować wydajnie work efficiently; pracować na akord do piece work; pracować na dniówkę work by the day; pracować na kawałek chleba l. na utrzymanie work for a living, earn one's living; pracować w pocie czoła sweat and slave; pracować jak mrówka work hard; pracować jak koń work like a horse; pracować jak dziki osioł work one's head off; pracuję na siebie I make my own living; pracuję dla tej firmy od dwóch lat I've been working for this company for two years; nad czym ostatnio pan pracuje? what have you been working on recently?; Marian pracuje nad sobą Marian is working on himself; czas pracuje na naszą niekorzyść time is against us.2. (= być zatrudnionym) work, be employed; pracować w fabryce/w szkole work in a factory/school; pracuję jako nauczyciel I work as a teacher.3. (= funkcjonować) work, function; serce pracuje prawidłowo the heart works l. functions properly; silnik pracował dotąd niezawodnie the engine has been functioning unfailingly so far; ta firma pracuje na eksport pot. this company produces export goods; linia produkcyjna pracuje pełną parą the production line operates at full blast; główka pracuje żart. ( o sobie) I have an idea! ( o kimś) ( z podziwem) that's a great idea!4. techn. (o materiale, konstrukcji) (= ulegać odkształceniom) deform.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pracować
-
10 wią|zać
impf (wiążę) Ⅰ vt 1. (tworzyć węzeł) to tie- wiązać chustkę na głowie/szyi to tie a scarf on one’s head/around one’s neck- wiązać kokardę/krawat/sznurowadła/zerwaną nić to tie a bow/one’s (neck)tie/one’s shoelaces/a broken thread2. (splatać) to bind, to tie- wiązać matę/tratwę to bind a mat/raft- wiązać sieć to tie a net3. (pakować) to tie- wiązać książki w paczki to tie books up into parcels- wiązać rzodkiewki w pęczki to tie radishes into bunches- wiązać snopek to tie a sheaf4. (krępować) to tie up- wiązać jeńców to tie up a. bind captives- wiązać komuś nogi/ręce to tie (up) a. bind sb’s feet/hands- wiązać konia u żłobu to tether a horse to a manger ⇒ związać5. przen. (łączyć) to bind- wiąże ich miłość/przyjaźń love/friendship binds them- przeżycia wiążą ludzi ze sobą experiences bring people together- wiążą ich więzy rodzinne they’re bound by family ties ⇒ związać6. przen. (łączyć) to combine- wiązać pracę zawodową z działalnością społeczną to combine one’s professional work and a. with social work- wiązać wiedzę z praktyką to combine knowledge and a. with experience7. przen. (kojarzyć) to associate- wiązać artystę z jakimś kierunkiem/epoką to associate an artist with a trend/epoch- wiązać ocieplenie klimatu ze wzrostem uprzemysłowienia to associate global warming with increasing industrialization ⇒ powiązać8. (łączyć komunikacyjnie) to connect, to link- linia kolejowa wiąże port ze stolicą a railway connects a. links the harbour with the capital city9 Wojsk. wiązać siły wroga to tie the enemy’s forces down 10 przen. (zobowiązać) to bind- wiązać kogoś przysięgą/przepisami to bind sb by an oath/regulations- decyzja/umowa wiążąca a binding decision/agreement11 Budow. (zespalać) to bond, to join- belka wiążąca szczyt dachu a ridge purlin- kit wiąże szybę z ramą putty bonds the glass to the frame- wapno/zaprawa wiąże cegły lime/mortar bonds bricks ⇒ związać12 (tężeć) to set- cement szybko wiąże cement sets quickly ⇒ związać13 Bot. to form- drzewa/rośliny wiążą pączki trees/plants form buds- kapusta/sałata wiąże główki cabbage/lettuce forms heads ⇒ zawiązać14 Chem., Fiz. to fix, to bind- bakterie wiążące azot z powietrza bacteria binding a. fixing nitrogen from the air- hemoglobina wiąże tlen haemoglobin binds oxygen- substancja wiążąca dwutlenek węgla a substance binding carbon dioxide ⇒ związaćⅡ wiązać się 1. (przymocowywać się) to tie oneself- przed wspinaczką wiązali się liną before climbing they tied themselves to a rope ⇒ zawiązać się2. (przyłączać się) to be bound- wiązać się z jakąś organizacją/partią to join an organization/a party- wiązać się z kimś uczuciowo to became involved emotionally with sb- wiązać się na stałe z jakimś miejscem pracy to be permanently bound to the same workplace ⇒ związać się3. (łączyć się) to form, to make up- wiązać się w harmonijną całość to make up a. form a harmonious whole- wyrazy wiążą się w zdanie words combine into a. make up a sentence ⇒ związać się4. (pociągać za sobą) to involve; (zależeć) to depend- ta wyprawa wiąże się z ryzykiem this expedition involves risk- z budową domu wiążą się wydatki building a house involves expenses- poranne nudności wiążą się z ciążą morning sickness is caused by pregnancy ⇒ związać się5. (zobowiązywać się) to bind oneself- wiązać się przymierzem/traktatem/umową to bind oneself by alliance/a treaty/an agreement ⇒ związać się6. (łączyć się w grupy) to form- wiązać się w organizację społeczną/w partię polityczną to form an organization/a political party7. Bot. to form- kapusta/sałata wiąże się w główki cabbage/lettuce forms heads- na jabłoniach wiążą się owoce apple trees form fruits ⇒ zawiązać się8. Chem., Fiz. to bind- atomy węgla wiążą się z tlenem carbon atoms bind to a. with oxygen ⇒ związać się■ wiązać komuś/sobie ręce to tie sb’s/one’s hands- wiązać z czymś/kimś nadzieje pot. to pin a. to put one’s hope on sth/sb, to place one’s hope in sth/sbThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wią|zać
-
11 kariera
* * *f.1. ( zawodowa) career; robić karierę work one's way up; światowa kariera international career; zrobić karierę make a career.2. (= powodzenie życiowe) success.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > kariera
-
12 wykonywać
(-uję, -ujesz); perf -ać; vt(plan, polecenie) to carry out, to execute; (operację, eksperyment, obowiązki) to perform, to carry out; (robotę, ćwiczenie) to do; (odlew, otwór, obrót) to make; (koncert, utwór, taniec) to perform; ( rzut karny) to take* * *ipf.1. (plan, polecenie, zadanie) carry out, execute; (doświadczenie, badania, operację, obowiązki) carry out, perform; (robotę, ćwiczenie) do; (odlew, otwór, obrót) make; wykonywać zawód nauczyciela work as a teacher.2. (= wytwarzać) make; produce, manufacture, put out.3. muz. perform, play.4. teatr perform, play, act.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wykonywać
-
13 dor|obić
pf — dor|abiać impf Ⅰ vt 1. (zrobić więcej) to make (some) more [kanapek, naleśników] 2. (zrobić coś brakującego) to make- dorobić półkę do regału to make an additional shelf for the bookcase- dorobić kołnierz do swetra to add a collar to a jumper- dorobić klucze to make duplicate keys- dorobić nowe zakończenie powieści to make up a new ending for a novel- dorobić ideologię do czegoś przen. to come up with a justification for sth- dorabiał części samochodowe he made a. manufactured spare parts for cars- uzasadnienie dorobiono potem they came up with the justification after the fact a. event- dorabiać szyciem/korepetycjami/tłumaczeniami na utrzymanie to do some sewing/tutoring/translations to make ends meet- dorabiać nadgodzinami (do pensji) to earn (some) extra money by working overtime- dorabiać sobie na boku to earn money on the side pot.- dorobić (sobie) parę złotych na drobne wydatki to earn a bit of pin money pot.- dorabiać do stypendium/renty to supplement one’s scholarship/pension- dorabiała jako kelnerka/barmanka she earned extra money moonlighting as a waitress/barmaid a. bartender US- ile można dorobić nie tracąc prawa do emerytury/zasiłku? how much are you allowed to earn before you lose your (retirement) pension/(unemployment) benefits?Ⅲ dorobić się — dorabiać się pot. 1. (wzbogacić się) to make a fortune; to make a pile pot.- dorobić się majątku to make a fortune- imigranci dorabiali się, budowali piękne domy the immigrants were getting rich and building themselves fine houses- powoli dorabiali się ciężką pracą they gradually made money by working hard- dorobił się na piwie/handlu he made a fortune on beer/trade2. (osiągnąć) to acquire [przezwiska]- powoli dorabiałem się pokaźnej biblioteki I was gradually building up an impressive library- miasto dorobiło się nowej sali kinowej the town finally has a. boasts a new cinema3. (nabawić się) to catch, to come down with [kataru, grypy, zapalenia płuc]; to develop [reumatyzmu]- życiem w stresie dorobił się wrzodów żołądka his stressful lifestyle gave him ulcers- z takim katarem nie chodź do pracy, bo się dorobisz don’t go to work with that head cold, because you’ll come down with something worseThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dor|obić
-
14 doprowadzać
impf doprowadzić* * *1. (-dzam, -dzasz); perf - dzić; vt( więźnia) to escort; (gaz, prąd) to supply2. vidoprowadzać do doprowadzać — +gen to lead to, to result in
doprowadzać coś do porządku — to straighten sth out, to put lub set sth right
doprowadzać kogoś do szału lub wściekłości — to drive sb mad
* * *ipf.1. (= przyprowadzać) take, lead; doprowadzać dziecko do szkoły take a child to school; doprowadzić konia do stajni lead the horse to the stable; droga doprowadzi cię do skrzyżowania z autostradą this road will lead you to a crossroads with a highway.2. ( siłą) bring forcibly (along); deliver; doprowadzić kogoś pod eskortą (do więzienia) escort sb (to prison).3. (= powodować coś) lead ( (kogoś) do czegoś (sb) to sth); push ( kogoś do czegoś sb to sth); (do rozstrzygnięcia, sytuacji) bring about ( do czegoś sth); (do kompromisu, przymierza) conclude ( do czegoś sth); make, drive ( kogoś do czegoś sb) (+ adj.); ( o czymś) result ( do czegoś in sth); doprowadzić do równowagi balance; doprowadzić do wrzenia kulin. bring to a boil; doprowadzić kogoś do ostateczności push sb to desperate extremes; doprowadzać kogoś do rozpaczy drive sb to despair; doprowadzić kogoś do ruiny lead sb to ruin, be the ruin of sb; doprowadzić kogoś do szaleństwa drive sb crazy l. mad l. wild, drive sb out of their mind; doprowadzić kogoś do wściekłości drive sb up the wall, make sb furious; doprowadzić kogoś do zguby be sb's undoing; takie zachowanie może doprowadzić do trudnej sytuacji such behavior may bring about a difficult situation.4. (= dostarczać) connect (up) ( do czegoś coś sth to sth); doprowadzić gaz/wodę do budynku connect the building to the gas/water main; doprowadzić prąd do domu wire the house up to the mains.5. (= osiągać cel) bring ( coś do sth to); doprowadzić coś do końca bring sth to an end, bring sth to a close l. conclusion; doprowadzić dom do porządku put the house in order.ipf.work o.s. (up) ( do czegoś into sth); doprowadzić się do rozpaczy work o.s. into despair; doprowadzić się do szału l. wściekłości work o.s. into a rage, get all worked up; doprowadzić się do ruiny ruin o.s., bring about one's own downfall l. ruin.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > doprowadzać
-
15 plan
m (G planu) 1. (program działania) plan, scheme; (rozkład zajęć) schedule; (godzinowy) timetable- plan działania/kampanii a plan of action/of campaign- plan dyżurów a duty roster- plan lekcji Szkol. a (school) timetable- plan zajęć Uniw. a timetable, a class schedule- plan ucieczki an escape plan- plan wycieczki an itinerary, a travel plan- plan wydawniczy a planned publishing list, planned publications- narodowy plan gospodarczy a national economic plan- plan krótkoterminowy/długoterminowy a short-term/a long-term plan- plan pięcioletni a five-year plan- plan sześciopunktowy a six-point plan- sporządzić plan to draw up a. work out a plan- trzymać się planu to keep to a. stick to a plan- wszystko odbyło się zgodnie z planem everything went according to plan a. as planned- zatwierdzić/wykonać plan to approve/carry out a. implement a plan2. zw. pl (zamiar) plan- zmiana planów a change of plans- zmienić plany to change one’s plans- jakie masz plany na ten weekend? what are your plans for the weekend?- mieć plany co do swoich dzieci/co do przyszłości dzieci to have plans for one’s children/for one’s children’s future- mam co do Anny poważne plany, chciałbym się z nią ożenić I’m serious about Anna, I’d like to marry her- snuć plany to devise a. make plans- robić plany na przyszłość to plan ahead, to make plans for the future- zwierzyć się komuś ze swych planów to let sb in on one’s plans- mieć coś w planie to be planning sth- mieć w planie wyjazd za granicę to be planning to go abroad- w planie jest budowa nowej autostrady there are plans to build a new highway- plan się udał a. powiódł the plan worked- plan się nie udał a. nie powiódł the plan fell through a. didn’t work a. failed- pokrzyżować komuś plany to cross a. foil a. thwart sb’s plans- zniweczyć czyjeś plany to ruin sb’s plans- wprowadzić plan w życie to put a plan into operation a. to work3. (konspekt) plan- plan wypracowania/opowiadania an essay/a story outline- plan lekcji a lesson plan4. (miasta, marszruty) plan, map; (pomieszczeń, ogrodu) layout- plan pokoju the layout of a room- plan rozmieszczenia gości przy stole a seating plan5. Archit., Budow. (projekt) plan, design; (światłokopia) blueprint- plan parteru/piętra a ground/a floor plan- narysować plan pawilonu/maszyny to draw up a plan of a pavilion/a machine6. Archit. (podstawa) plan- budowla na planie krzyża/koła a building on a cruciform/circular plan7. Szt., Kino, Teatr pierwszy/drugi plan the foreground/the background także przen.- na pierwszym/drugim planie in the foreground/background- być na pierwszym planie przen. to be of prime importance- w naszym domu muzyka była zawsze na pierwszym planie in our home music was always the first a. top priority- wysunąć się na pierwszy plan, znaleźć się na pierwszym planie przen. to come to the fore8. Kino (miejsce kręcenia filmu) (film) set; (plener) location- plan ogólny a long shot- na planie on set- na planie „Batmana” on the set of ‘Batman’- wyjść na plan/zejść z planu to go on/walk off set9 przen. level, plane- akcja powieści rozgrywa się w dwóch planach czasowych the action of the novel takes place on two different time planes- plan realistyczny/symboliczny a realistic/a symbolic level a. plane□ plan awaryjny contingency plan- plan ewakuacyjny emergency evacuation plan- plan generalny master plan- plan kasowy Fin. fiscal a. financial plan- plan operacyjny a. strategiczny operational a. strategic plan, plan of operations- plan perspektywiczny long-term plan- plan regulacyjny Archit. regulating plan- plan sytuacyjny Archit. site plan- plan zagospodarowania przestrzennego Archit. development plan* * *-nu, -ny; loc sg - nie; m( zamiar) plan; ( urlopów) schedule; ( działania) scheme; (wypracowania, wykładu) outline; ( mapa) street map; FILM set; ( plener) locationpokrzyżować ( perf) czyjeś plany — to thwart sb's plans
plan zajęć — ( godzinowy) timetable; ( tematyczny) syllabus
według planu lub zgodnie z planem — according to plan
* * *mi1. (= zamiar) intention; ( działania) scheme; pokrzyżować czyjeś plany upset the l. sb's applecart, thwart sb's plans; mieć w planie plan; według planu l. zgodnie z planem according to the plan, as planned.2. (= rozkład zajęć, czynności) schedule, timetable; plan podróży itinerary; plan działania action plan; plan inwestycyjny investment plan; plan perspektywiczny long-term plan.3. (= zarys) blueprint, design; (wypracowania, wykładu) outline.4. (= rysunek) plan, map; plan miasta street map; na planie prostokąta of rectangular plan; plan badań naukowych research project; plan sytuacyjny l. działki site plan.5. film, telew. (= odległość od kamery, oka widza) ground; drugi plan background; pierwszy plan foreground; być na pierwszym planie be in the foreground l. forefront; wysuwać się na pierwszy plan come to the fore; zejść na drugi l. dalszy plan recede l. fade into the background l. distance.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > plan
-
16 wychodzić
(z domu, pokoju, wojska) to leave; ( spędzać czas poza domem) to go out; (o zdjęciach, słońcu, publikacji, włosach) to come out; ( o planach) to work (out); (o żyłach, bieliźnie) to showwychodzić (z pokoju) — ( patrząc od wewnątrz) to go out (of the room), to leave (the room); ( patrząc od zewnątrz) to come out (of the room)
wychodzić z opresji, długów — to get out of trouble/debt
wychodzić na zachód/na morze — to look west/(out) onto the sea
wychodzić z użycia/mody — to go out of use/fashion
wychodzić od kogoś — (o propozycji, inicjatywie) to originate with sb
wychodzić na idiotę — pot to be made to look like an idiot
wychodzić z siebie lub ze skóry — (pot: starać się) to bend lub lean over backwards (pot)
wyjść z siebie — (pot: stracić panowanie) to be beside o.s.
wychodzi na to, że... — it looks like...
* * *ipf.1. (= opuszczać jakieś miejsce) go out, come out; ( z domu) leave (home), go out; wychodzić po zakupy go shopping; wychodzić na spacer go for a walk; wychodzić naprzeciw kogoś meet sb half-way; wyjść kuchennymi drzwiami go out backstairs; wyjść na pierwsze miejsce go into the lead; wychodzić z roli pot. go out of role; wyjść na wolność be released, regain one's liberty; nie mogę wyjść z podziwu I'm lost of admiration; wyszedłem już z wprawy I'm out of practice, I'm a bit rusty; wyjść z obiegu go out of use l. circulation, fall into disuse; wychodzić z założenia, że... assume that...; wyjść za mąż get married, marry; wyjść z siebie pot. be beside o.s., blow one's top l. stack; nie może mi to wyjść z głowy I can't get it out of my head.3. (= występować skądś) leave.4. (= wydostawać się z trudnej sytuacji) free o.s., extricate o.s.; wychodzić z kłopotów free o.s. from difficulties; wychodzić z długów get out of debt; wyjść z wypadku cało get out of the accident unscathed, make it through the accident; wychodzić z czegoś zwycięsko come off victorious, come out top dog; wychodzić z czegoś z honorem come out of sth without loss of face; wychodzić z czegoś bez straty suffer no loss, come off well; wychodzić z czegoś bez skazy get off l. go unblemished; wychodzić z czegoś bez szwanku go l. get off scot-free; wychodzić z czegoś obronną ręką get the upper hand in sth, come off well in sth; dobrze na tym wyszedł he was all the better for it; wyjść na czysto l. na swoje break even; wyjść na czymś jak Zabłocki na mydle bring one's hogs l. pigs to a bad market.5. (= brać początek) descent, spring, start; propozycja wyszła od prezesa the suggestion came from the president.6. (= dawać się zauważyć) get out, come out; oczy wychodzą komuś na wierzch sb's eyes are popping; wyszło na jaw it came to light, it came out into the open; łakomstwo wyjdzie ci bokiem you'll be fed up with your greediness; wyszło szydło z worka he has shown the cloven foot.7. (= być ogłoszonym) come out; wyszedł rozkaz/zakaz the command/prohibition came out; wyszło rozporządzenie the ordinance came out.8. (= być wydrukowanym) issue from the press, come out; w jakim nakładzie wyszła ta książka what was print run of this book; tygodnik wychodzi co środa the weekly comes out every Wednesday; powieść wyszła spod pras drukarskich the novel came off the printing-press.9. (= być uformowanym) grow, turn out; wyjść na człowieka turn out a successful man; wyjść na idiotę make a fool of o.s.; źle wychodzę na zdjęciach I come out badly on photographs.10. (= być zrealizowanym) work out; nie wyszło it didn't work out; nie chce mi wyjść to zadanie I can't do this task, I can't solve this problem.11. pot. (= być na wyczerpaniu) run out, run short; wyszedł nam chleb we ran out l. short of bread.12. pot. (= dawać jakiś rezultat) yield a result; na jedno wychodzi it's all the same; niech wyjdzie mu to na zdrowie let it be all the better for him; wychodzi na to, że... it turns out that...13. ( o włosach) (= wypadać) fall out.15. tylko ipf. (= być skierowanym) face, look; okna wychodzą na zachód the windows face the west.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wychodzić
-
17 wypracowywać
impf ⇒ wypracować* * *(-uję, -ujesz); perf -ać; vt(metody, zasady) to work out, to develop, (nadwyżkę, zysk) to earn, to make* * *ipf.(zasady, system) develop, work out; ( kompromis) work out, achieve; wypracować zysk make a profit.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wypracowywać
-
18 narobić
(-obię, -obisz); imp -ób; vt perfnarobić szkody — to cause lub do damage
* * *pf.- rób1. + Gen. (= zrobić dużo czegoś) make l. produce a lot of ( sth).2. + Gen. (= spowodować, wywołać) make, cause, produce, bring about; coś ty narobił (najlepszego)! look what you've done!; narobić długów incur debts, go into debt; narobić hałasu/krzyku t. przen. make a lot of noise, make l. kick up a fuss ( o coś about l. over sth); narobić komuś smaku na coś przen. whet sb's appetite for sth; narobić komuś wstydu bring shame on sb, embarrass sb; narobić (niezłego) bigosu l. kłopotu make a (fine) mess.pf.1. pot. (= napracować się) slave away, work hard ( nad czymś at l. over sth).2. ale się narobiło! (pot. o nieprzyjemnej sytuacji) what a pretty kettle of fish!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > narobić
-
19 stawiać
1. (-am, -asz); perf postawić; vt( umieszczać) to put, to place; ( budowlę) to put up; ( kołnierz) to raise; ( pytanie) to ask; (diagnozę, wniosek) to make; ( dawać jako stawkę) to bet, to wager; ( fundować) to stand, to buy2. vistawiać na kogoś/coś — to place a bet on sb/sth; (przen) to back sb/sth
stawiać kogoś/coś za przykład — to make an example of sb/sth
* * *ipf.1. (= umieszczać) put, place, set; stawiać sidła set a trap; stawiać horoskop cast a horoscope; stawiać kropkę nad i leave nothing unsaid; stawiać coś na głowie turn l. stand sth on its head; stawiać coś pod znakiem zapytania cast doubts on sth, put sth in question; stawiać kogoś w trudnej sytuacji put sb in an awkward position, put l. place sb at a disadvantage; stawiać kogoś na piedestale put l. place sb on a pedestal; stawiać kogoś za przykład komuś set sb as an example for sb; stawiać komuś duże wymagania make heavy demands on sb; stawiać pierwsze kroki get one's feet wet ( w czymś in sth); stawiać znak równości pomiędzy A i B make the equation between A and B; stawiać opór resist, offer resistance, make a stand; prawn. ( o zatrzymanym) resist arrest; stawiać sobie ambitne cele do osiągnięcia set ambitious goals for o.s.; stawiać klocka wulg. (= oddawać kał) take a dump.2. (w górę, pionowo) raise, put upright l. up; stawiać żagle żegl. set sail.3. (= wznosić) erect, construct, build.4. (= przedstawiać) present, put forward; stawiać warunki lay down l. impose conditions; stawiać trudne warunki drive a hard bargain; stawiać jasno sprawę be clear on sth.5. ( pieniądze w grze) bet, place a bet; ( na konia) back; stawiać wszystko na jedną kartę put all one's eggs in one basket.6. pot. (= fundować) buy, stand; ja stawiam it's on me, it's my treat.ipf.1. (= zgłaszać się osobiście) turn up, appear; stawiać się do pracy report for work l. duty.2. tylko ipf. pot. (= sprzeciwiać się) sauce, spurn.3. (= ustawiać się) place o.s.; stawiać się wysoko have a high regard for o.s.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > stawiać
-
20 mal|ować
impf Ⅰ vt 1. (pokrywać farbą) to paint [ścianę, mieszkanie, przedmiot]- malować wałkiem to paint with a roller- malować coś na biało/na jasno to paint sth white/(in) a bright colour- „świeżo malowane” ‘wet paint’ ⇒ pomalować2. (upiększać) to paint- malować (sobie) paznokcie/wargi to paint one’s nails/lips- malować (sobie) twarz to make up a. paint one’s face- malować (sobie) powieki to apply make-up to one’s eyelids- malować usta szminką to apply a. put on one’s lipstick- malować brwi ołówkiem to pencil one’s eyebrows ⇒ umalować3. Szt. to paint- malować pędzlem to paint with a (paint)brush- malować na płótnie/szkle to paint on canvas/glass- malować farbami olejnymi/pastelami/akwarelami to paint a. work in oils/pastels/watercolours- malować z natury to paint from nature- malować martwą naturę/pejzaż (typ malarstwa) to paint still lifes/landscapes; (jeden obrazek) to paint a still life/a landscape ⇒ namalować4. przen., książk. to depict, to portray [postać, sytuację, miejsce] ⇒ odmalować Ⅱ malować się 1. (upiększać się) to make (oneself) up, to put on one’s make-up- prawie w ogóle się nie maluję I wear hardly any make-up ⇒ umalować się2. książk. (ujawniać się) to show- w jej oczach malował się smutek there was a. she had a sad look in her eyes- przerażenie maluje się na jej twarzy she has a look of horror a. a horrified expression on her face ⇒ odmalować się3. książk. (być widocznym) to stand out, to be visible- szczyty gór malowały się wyraziście na tle nieba the mountain peaks stood out clearly against the sky- w oddali maluje się wieża kościoła the church tower is visible in the distance■ malować coś w ciemnych a. czarnych barwach to paint a black a. gloomy picture of sth- przyszłość naszej drużyny maluje się w ciemnych barwach things are looking black a. bleak for our team- malować coś w jasnych barwach to paint sth in glowing colours, to paint a rosy picture of sth- nasza przyszłość maluje się w jasnych barwach our future looks bright a. rosyThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mal|ować
См. также в других словарях:
make-work — busy work, activity of no value, 1913 (adj.); 1937 (n.), Amer.Eng., from the verbal expression to make work (see MAKE (Cf. make) (v.) + WORK (Cf. work) (n.)). A big fire devoured a street; It will make work, I heard my father say; a ship was lost … Etymology dictionary
make-work — ˈmake work noun [uncountable] work that is not important but is given to people to keep them busy: • They want to move from their make work jobs into more challenging ones. * * * make work UK US noun [U] US ► jobs that are given to people,… … Financial and business terms
make-work — n. Active work of litle value, such as assignments given by teachers to students to keep them busy while the teacher performs other tasks, or chores performed to while away time; also called {busywork}. Syn: busywork. [WordNet 1.5 +PJC] … The Collaborative International Dictionary of English
make-work — n [U] AmE work that is not important but is given to people to keep them busy … Dictionary of contemporary English
make-work — make ,work noun uncount work that is given to someone so that they have something to do … Usage of the words and phrases in modern English
make-work — make′ work n. work created to keep a person busy • Etymology: 1935–40 … From formal English to slang
make-work — ☆ make work [māk′wʉrk΄ ] adj., n. (designating) a job, project, or assignment that serves no useful purpose other than to give an otherwise idle or unemployed person something to do … English World dictionary
make-work — /mayk werrk /, n. work, usually of little importance, created to keep a person from being idle or unemployed. [1935 40, Amer.; n. use of v. phrase make work] * * * … Universalium
make-work — noun An activity or task assigned or undertaken for the sake of activity or busy ness, rather than because of a particular need. The assignment was simply make work to keep them busy on a rainy day … Wiktionary
Make-work job — A make work job is a job that has less final benefit[to whom?] than the job costs to support. Make work jobs are similar to workfare but are publicly offered on the job market and have otherwise normal employment requirements (workfare jobs, in… … Wikipedia
make-work — noun active work of little value (Freq. 1) while he was waiting he filled the days with busywork • Syn: ↑busywork • Hypernyms: ↑work … Useful english dictionary
